جلبک ها و روش های مبارزه با آنها

۲. دلایل رشد جلبک در آکواریوم

رشد جلبک‌ها معمولاً به‌دلیل عدم تعادل در محیط آکواریوم است. مهم‌ترین عوامل عبارتند از:

الف) نور زیاد

• نور مستقیم خورشید یا روشنایی طولانی‌مدت LED/لامپ می‌تواند رشد جلبک را تحریک کند.

• راه حل: نوردهی را به ۶-۸ ساعت در روز محدود کنید.

ب) مواد مغذی اضافی (نیترات و فسفات)

• باقی‌مانده غذا، فضولات ماهی و گیاهان پوسیده باعث افزایش نیترات و فسفات می‌شوند.

• راه حل: تعویض منظم آب (۲۰-۳۰% هفتگی) و استفاده از فیلتر مناسب.

ج) کمبود گیاهان طبیعی

• گیاهان رقیب جلبک‌ها برای جذب مواد مغذی هستند. اگر گیاه کمی وجود داشته باشد، جلبک‌ها رشد می‌کنند.

• راه حل: اضافه کردن گیاهان سریع‌رشد مانند کابومبا یا والیس‌نریا.

د) جریان ضعیف آب

• آب راکد باعث تجمع مواد مغذی و رشد جلبک می‌شود.

• راه حل: استفاده از پمپ هوا یا فیلتر قوی‌تر.

ه) عدم تعادل CO₂

• اگر CO₂ کافی نباشد، گیاهان رشد نمی‌کنند و جلبک‌ها جایگزین آن‌ها می‌شوند.

• راه حل: استفاده از سیستم CO₂ برای آکواریوم‌های گیاهی.

۳. روش‌های مبارزه با جلبک‌های آکواریومی

برای کنترل جلبک‌ها، باید ترکیبی از روش‌های پیشگیرانه و درمانی را به‌کار بگیرید.

الف) روش‌های طبیعی

1. استفاده از ماهی‌های جلبک‌خوار:

   • پلکو (Plecostomus) – برای جلبک‌های سبز و قهوه‌ای.

   • سیچلاید دهان‌مرواریدی (SAE) – برای جلبک رشته‌ای.

   • خرچنگ‌های کوچک و میگو آمانو – برای جلبک‌های نرم.

2. اضافه کردن گیاهان سریع‌رشد:

   • گیاهانی مانند هیگروفیلا و کرفسی‌آبی مواد مغذی را جذب می‌کنند و از رشد جلبک جلوگیری می‌کنند.

ب) روش‌های مکانیکی

1. تمیز کردن دستی:

   • استفاده از اسفنج یا برس برای پاک‌کردن جلبک از شیشه و دکور.

   • برای جلبک‌های سخت مانند جلبک نقطه‌ای، از تیغه‌های پاک‌کننده استفاده کنید.

2. تعویض منظم آب:

   • تعویض ۲۰-۳۰% آب هر هفته به کاهش نیترات و فسفات کمک می‌کند.

ج) روش‌های شیمیایی

1. استفاده از آلجیساید (Algaecides):

   • مواد شیمیایی مانند پراکسید هیدروژن (H2O2) یا گلوتارآلدئید می‌توانند جلبک را از بین ببرند، اما باید با احتیاط استفاده شوند.

2. فیلترهای جذب‌کننده فسفات:

   • رزین‌های فسفات‌گیر در فیلتر به کاهش مواد مغذی کمک می‌کنند.

د) کنترل نور و شرایط آب

1. کاهش زمان نوردهی:

   • نور آکواریوم را به ۶-۸ ساعت در روز محدود کنید.

   • از تایمر برای تنظیم خودکار نور استفاده کنید.

2. استفاده از نور مناسب:

   • لامپ‌های طیف کامل (Full Spectrum) برای گیاهان بهتر است و رشد جلبک را کاهش می‌دهد.

3. تست پارامترهای آب:

   • استفاده از کیت تست آب برای بررسی نیترات، فسفات، آمونیاک و pH.

۴. پیشگیری از بازگشت جلبک‌ها

• تعویض منظم آب (۲۰-۳۰% هفتگی).

• کاهش غذادهی به ماهی‌ها (فقط به اندازه‌ای که در ۲-۳ دقیقه مصرف شود).

• استفاده از فیلتر با کیفیت و تمیز کردن آن ماهی یکبار.

• کاشت گیاهان بیشتر برای رقابت با جلبک‌ها.

• اجتناب از نور مستقیم خورشید.